Zdecydowana większość polskich firm jest prowadzona w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jest to najprostszy sposób na założenie i prowadzenie przedsiębiorstwa. Jednocześnie daje całkiem szerokie możliwości i sprawdza się przy wielu typach działalności. Na czym dokładnie polega firma jednoosobowa? Co trzeba wiedzieć o tej formie prawnej? Sprawdź!
Czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza?
Według przepisów polskiego prawa (a konkretnie Ustawy Prawo Przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 roku) jednoosobowa działalność gospodarcza jest „zorganizowaną działalnością zarobkową, wykonywaną we własnym imieniu i w sposób ciągły”. Ta prosta definicja idealnie oddaje esencję tej formy prawnej. Jej najważniejsze cechy obejmują:
- cel zarobkowy – oznacza to, że jest nastawiona na zysk,
- zorganizowany charakter – przejawem tej cechy może być np. wynajmowanie biura lub prowadzenie działań marketingowych,
- wykonywanie jej w sposób ciągły – działania są prowadzone ciągle, dążą do określonego celu i mają powtarzalny charakter,
- oznacza podejmowanie czynności w sposób ciągły, zmierzających do określonego celu. Działania mają charakter powtarzalny,
- wykonywanie jej we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność – jednoosobowa działalność gospodarcza jest zarządzana wyłącznie przez jej właściciela, na którym spoczywa cała odpowiedzialność za podejmowane przez nią przedsięwzięcia.
Oznacza to, że przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą jednoosobową ponosi związane z nią ryzyko (finansowe i prawne).
Firma jednoosobowa – zalety i wady
Nie bez powodu jednoosobowa działalność gospodarcza jest tak popularna. Niesie ona bowiem za sobą wiele korzyści, wśród których jedną z najważniejszych jest prostota. Do jej najważniejszych zalet można zaliczyć:
- łatwość założenia firmy (tzw. zasada jednego okienka – wystarczy wypełnić i złożyć w urzędzie jeden formularz),
- możliwość założenia firmy bez wychodzenia z domu (złożenia dokumentów online),
- brak kosztów założenia działalności gospodarczej,
- brak wymogów tworzenia kapitału przedsiębiorstwa,
- elastyczność w otwieraniu, zawieszaniu i likwidacji działalności gospodarczej,
- możliwość optymalizacji podatkowej poprzez wybór formy opłacania podatków (do wyboru są: ryczałt ewidencjonowany lub PIT według stawki liniowej albo skali podatkowej),
- niskie koszty obsługi księgowej,
- ograniczone obowiązki sprawozdawcze.
Jednocześnie firma jednoosobowa daje sporo możliwości. W ten sposób można prowadzić wiele typów działalności. Przedsiębiorca może też dobrowolnie stać się płatnikiem VAT (gdy wartość sprzedaży opodatkowanej przekroczy łącznie w poprzednim roku podatkowym kwotę 200.000 zł, VAT staje się obowiązkowy). Jednocześnie ta forma prowadzenia przedsiębiorstwa ma niewiele wad. Są to przede wszystkim:
- odpowiedzialność całym majątkiem za zobowiązania,
- obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia do ZUS,
- konieczność podstawowej znajomości przepisów związanych z opodatkowaniem.
Lista jest krótka, choć wymienione cechy mogą być bardzo istotne. Dotyczy to szczególnie odpowiedzialności za zobowiązania firmy. Jeśli jednoosobowa działalność gospodarcza będzie przynosić straty lub popadać w długi może mieć to bardzo nieprzyjemne konsekwencje dla przedsiębiorcy.
Pomysł na firmę jednoosobową – czym może się zajmować jednoosobowa działalność gospodarcza?
Jednoosobowa działalność gospodarcza daje niemal nieograniczone możliwości. To świetna forma działalności dla małych firm. Wbrew pozorom, prowadząc firmę jednoosobową, możesz z powodzeniem zatrudniać pracowników i stale się rozwijać. Szukasz pomysłu na firmę jednoosobową? Ta forma świetnie sprawdzi się m.in. w przypadku:
- specjalistów różnych dziedzin (np. informatyków, fotografów, grafików, copywriterów itp.) realizujących zlecenia na rzecz firm lub osób prywatnych;
- handlu internetowego i stacjonarnego,
- produkcji i sprzedaży rękodzieła,
- prowadzenia korepetycji, kursów lub konsultacji,
- prac remontowych, napraw, działalności typu „złota rączka”,
- małych biznesów typu piekarnia, kwiaciarnia, pieczenie tortów na zamówienie,
- sprzątania,
- organizacji imprez (w tym ślubów i wesel) i wielu innych.
Niektóre pomysły na firmę jednoosobową wymagają dodatkowo zdobycia odpowiedniej licencji. Są to m.in.:
- wykonywanie usług transportu drogowego, przewozów kolejowych itp.;
- pośrednictwo w obrocie nieruchomościami i zarządzanie nieruchomościami,
- prowadzenie agencji pracy, agencji pracy tymczasowej, instytucji szkoleniowej dla bezrobotnych organizującej szkolenia za środki publiczne.
Ponadto niektóre typy działalności jednoosobowej wymagają koncesji (np. sprzedaż broni, ochrona osób i mienia, obrót paliwami i energią). Wiele z nich jest również regulowanych przez dodatkowe przepisy – dotyczy to np. działalności lekarzy, pielęgniarek, winiarzy i osób produkujących inne wyroby alkoholowe, organizacji imprez turystycznych, szkolenia kierowców itp.